Licht voor commerciële galerieën: flexibele tentoonstellingsverlichting in Galerie Xavier Hufkens, Brussel

Voor elke nieuwe tentoonstelling ontwikkelt het team van Galerie Xavier Hufkens samen met kunstenaars een specifieke visie voor ruimte en presentatie. De opvallende aanbouw schept de benodigde speelruimte voor een lichtsysteem dat maximale lichtkwaliteit en flexibiliteit combineert.

Al ruim drie decennia handelt Xavier Hufkens in hedendaagse kunst. Vandaag de dag behoort zijn galerie tot de gerenommeerde namen in de scene, exploiteert hij meerdere locaties in Brussel en vertegenwoordigt de galerie internationale kunstenaars, zoals Antony Gormley of Tracey Emin. Het moederbedrijf in een historisch herenhuis breidden Robbrecht en Daem Architecten uit Gent nu uit met een opvallende aanbouw van beton en glas. Met tentoonstellingsruimtes op vijf niveaus scheppen ze vloeiende overgangen van het bestaande gebouw naar de nieuwbouw. Zo ontstaat de grote verscheidenheid aan de meest uiteenlopende ruimtelijke situaties met variërende wisselende hoeveelheden daglicht. Dit creëert een veelzijdige achtergrond van daglichtaandelen die aan de zo'n zes wisseltentoonstellingen per jaar veelzijdig in te stellen achtergronden bieden.

Hoe het juiste lichtconcept de optimale enscenering en daardoor de verkoop van kunstwerken in een commerciële galerie kan ondersteunen, kunt u daarom in de nieuwe ruimtes aan de Sint-Jorisstraat als voorbeeld aanschouwen. Wat van buitenaf wordt gezien als een gewaagde combinatie van een eerbiedwaardig herenhuis met een minimalistisch betonnen gebouw, vrijwel zonder vensters, ontplooit zich binnen als een perfect architectonisch omhulsel voor de enscenering van hedendaagse kunst van topklasse. Robbrecht en Daem Architecten hadden het rond honderd jaar oude bestaande gebouw reeds in 1992 van herenhuis naar galerie omgevormd. Nu planden ze de aanbouw als een monolitisch volume. De verdiepingsniveaus zijn zo uitgelijnd dat een „Promenade Architecturale“ door de beide gebouwen kan lopen: alle verdiepingshoogtes van de nieuwbouw komen overeen met het bestaande gebouw. Daardoor gaan de tentoonstellingsruimtes over vijf niveaus naadloos in elkaar over.

Door het samenspel van de nieuwbouw en het herenhuis ontstaan talrijke ruimtes met de meest uiteenlopende, gedeeltelijk museale proporties. De hoogtes van de vertrekken variëren van 3,10 meter (3e verdieping) tot 9,10 meter (begane grond). Deze variëteit van formaten komt overeen met de variëteit van de gepresenteerde kunstwerken; van klein drukwerk tot en met monumentale schilderijen, sculpturen of installaties die ruimte nodig hebben. De stapelstructuur van de nieuwbouw maakt het gebruik van natuurlijk licht door lichtkoepels mogelijk op elke verdieping. De achtergevel opent zich via plafondhoge glazen oppervlakten naar de tuin en in het souterrain werd een nieuw atrium gecreëerd. „De veelzijdige lichtinval schept talrijke belevingswerelden“, aldus projectarchitecte Kim Poorters: „De tentoongestelde kunst alsmede het kunstlicht hebben daarop telkens weer opnieuw betrekking.“

Basisverlichting met een groot visueel comfort en accentverlichting die de verkoop van de kunst stimuleert: ERCO LED wallwashers en spots gecombineerd

De uitdaging was om voor de verschillende ruimtes de juiste balans te vinden tussen natuurlijk en kunstlicht. „De gelijkmatige verdeling van het licht in de ruimtes was een essentieel aspect“, legt de architecte uit: „Dat beïnvloedde de positionering van de spanningsrails en ook de gedetailleerde uitvoering van de lichtkoepels.“ Het verlichtingsconcept ontstond in nauwe samenwerking tussen het team van Xavier Hufkens, lichtplanner Siegrid Siderius en installateur Jacques Verliefden. Eclipse InTrack wallwashers en spots aan spanningsrails combineren een gelijkmatige basisverlichting van alle ruimtes met een gerichte accentverlichting van de expositiestukken. Homogene wallwashing zorgt voor een goede beleving van de lichtsterkte met een groot visueel comfort voor de bezoekers van de galerie. Gericht geplaatste lichtaccenten op de afzonderlijke kunstwerken zetten deze optimaal in scène om de verkoop te stimuleren.

Eclipse spots van ERCO overtuigen met een uniform design, hoge lichtkwaliteit en vervangbare optische systemen

„Om te weten te komen welke fabrikant van wallwashers de beste lichtverdeling en lichtrendement had, hebben wij op locatie proefopstellingen georganiseerd en talrijke lichtberekeningen uitgevoerd“, vermeldt lichtplanner Siegrid Siderius. „De wallwasher van ERCO bleek de beste te zijn. Het eenduidige design van de nieuwe Eclipse, waarbij de wallwashers dezelfde verschijningsvorm als de spots hebben, kon de opdrachtgever en architect ook overtuigen.“ Alle armaturen alsook de spanningsrails van de nieuwe foyer werden gekozen met een uniform zilverkleurig oppervlak. Visueel zijn het interieurontwerp en de technologie uiterst bescheiden, niets mag de enscenering van de kunstwerken afleiden. Geen overbodig detail verstoort de volledig homogene indruk van de architectuur. De verlichting kan om de zes weken aangepast worden aan de wisseltentoonstellingen met maximale flexibiliteit: aan de spanningsrails kunnen de Eclipse spots vrij worden gepositioneerd.

Als lichtverdelingen zijn de verwisselbare optische systemen flood, spot of narrow spot beschikbaar. Twee sets armaturen met de lichtkleuren 3000K respectievelijk 3500K maken het mogelijk om de kleur van de tentoonstelling af te stemmen naar wens van de betreffende kunstenaar. „Voor elke show werken het team van de galerie en dat van de kunstenaar nauw samen om zijn/haar visie voor de ruimte te implementeren“, legt Piet Bloquiaux uit, medewerker van Xavier Hufkens: „In sommige gevallen, zoals bij de tentoonstelling van Nicolas Party, beslist de kunstenaar mogelijk zelfs om de wanden passend bij de tentoongestelde kunstwerken een andere kleur te geven.“

Het totaal-zorgeloos-pakket met ERCO: spectaculaire galerieverlichting en functionele werkplekverlichting uit één hand

Om efficiënt en succesvol te kunnen werken, heeft een kunstgalerie tegenwoordig niet alleen representatieve tentoonstellingsruimtes nodig, maar ook functionele kantoren en besprekingszones met gedifferentieerde verlichtingsconcepten. Xavier Hufkens koos voor de kantoorruimtes van zijn galerie aan de Sint-Jorisstraat voor een verblindingsvrije werkplekverlichting met dimbare Jilly LED-downlights van ERCO. Deze bieden de medewerkers op beeldschermen een groot visueel comfort. Daarnaast bestaat er de mogelijkheid om het licht aan te passen aan de situatie, van besprekingsruimtes en presentaties tot een ontspannen sfeer tijdens ontmoetingen met klanten. Galeriemedewerker Piet Bloquiaux is volledig tevreden met het lichtconcept: „Het beantwoordt aan de specifieke behoeften en functies van elke ruimte en schept tegelijkertijd een samenhangende, visuele beleving in het volledige gebouw.“

Perfecte verlichting voor commerciële galerieën: Hoe verlichting de verkoop van kunst ondersteunt

Zoals in de Xavier Hufkens Gallery in Brussel staat in commerciële galerieën de directe ontmoeting tussen kunstwerk en mens centraal - en dus ook de enscenering van dit moment door licht en architectuur.
Ontdek hoe de ideale galerieverlichting slaagt en hoe licht de verkoop van kunst ondersteunt: Het nieuwe ERCO Lichtbericht met tips en best-practice voorbeelden kunt u nu gratis downloaden.

Het whitepaper "Verlichting voor commerciële kunstgalerieën" biedt galeriehouders en planners een compacte samenvatting van tips voor lichtontwerp in verschillende soorten galerijen - van white cube tot dramatische enscenering in immersieve tentoonstellingsruimten. Alles voor de perfecte presentatie van kunst.

Meer informatie vindt u onder: erco.com/press/7677/nl

Projectgegeven

Projekt: Galerie Xavier Hufkens, Brüssel / Belgien
Architektur: Robbrecht en Daem Architekten, Gent / Belgien
Lichtplanung: SiSi (Siegrid Siderius), Amsterdam / Niederlande
Installation: Dimension Lumière, Jacques Verliefden, Ausstellung: „Cascade“, Nicolas Party, Brüssel / Belgien
Fotografie: Thomas Mayer, Neuss / Deutschland
Produkte: Eclipse InTrack, Jilly, Stromschiene
Fotohinweis: © ERCO GmbH, www.erco.com, Fotografie: Thomas Mayer